Zapraszamy do udziału w XX Seminarium Interdyscyplinarnym PBŚ, które odbędzie się 13 grudnia 2023 r. (godz. 16:00 - 17:30) w Regionalnym Centrum Innowacyjności (sala nr C8).

Osoby, które chciałyby uczestniczyć w spotkaniu w sposób zdalny zapraszam na platformę  MS Teams.

Plan spotkania

1. dr inż. Katarzyna Witt - Synteza nowych nierozpuszczalnych w wodzie β-ketoimin otrzymanych z pochodnych β-diketonów i aminosilanów, zdolnych do wiązania jonów metali z roztworów wodnych – MINIATURA 7

Streszczenie wystąpienia

Wystąpienie poświęcone będzie przedstawieniu głównych założeń oraz uzyskanych do tej pory wyników prac badawczych realizowanych w ramach działania naukowego pt. „Synteza nowych nierozpuszczalnych w wodzie β-ketoimin otrzymanych z pochodnych β-diketonów i aminosilanów, zdolnych do wiązania jonów metali z roztworów wodnych” (nr rejestracyjny 2023/07/X/ST4/00361), finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki i zrealizowanego w ramach konkursu MINIATURA 7 w Zakładzie Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich.
Rezultaty realizowanego działania naukowego mogą mieć istotne znaczenie w kontekście poszukiwania nowych nierozpuszczalnych w wodzie ligandów wykorzystywanych do odzysku jonów metali szlachetnych czy usuwania jonów metali ciężkich z roztworów wodnych (np. ścieków poprodukcyjnych) lub do recyklingu zalegających odpadów (np. złomów elektronicznych).
Temat badawczy podjęto z uwagi na to, że istnieje duże zapotrzebowanie na tworzenie nowych bardziej skutecznych technik do wiązania metali z różnych źródeł odpadowych, ponieważ naturalne złoża metali wyczerpują się, a rozwijająca się gospodarka jedynie zwiększa ich eksploatację.
W prezentacji przedstawione zostaną schematy syntez poszczególnych pochodnych β-ketoimin oraz rezultaty dalszych badań związanych z analizą ich rozpuszczalności w wodzie. Należy nadmienić, że proces otrzymywania β-ketoimin wpisuje się w koncepcję zielonej chemii, ponieważ polega na prostej bezrozpuszczalnikowej reakcji pochodnych β-diketonów i aminosilanów. Zbadanie rozpuszczalności w wodzie otrzymanych produktów jest z kolei niezmiernie istotne z uwagi na ocenę możliwości ich dalszego zastosowania do wiązania jonów metali z roztworów wodnych w różnych procesach separacyjnych, takich jak: ekstrakcja rozpuszczalnikowa czy techniki membranowe. Związki rozpuszczające się roztworach wodnych nawet w śladowych ilościach, nie nadają się tego typu aplikacji. Ostatecznie w prezentacji przedstawione zostaną metody spektroskopowe pozwalające na ocenę zdolności otrzymanych β-ketoimin do wiązania jonów metali z roztworów wodnych.

2. dr inż.Anna Murawska - Dekonsumpcja jako alternatywny nurt racjonalizacji zachowań w dobie globalnego kryzysu gospodarczego – MINIATURA 6

Streszczenie wystąpienia

W trakcie wystąpienia zaprezentowane zostaną założenia metodyczne oraz wybrane wyniki badania przeprowadzonego w ramach realizacji działania naukowego nr 2022/06/X/HS4/01158 sfinansowanego przez Narodowe Centrum Nauki pt. „Dekonsumpcja jako alternatywny nurt racjonalizacji zachowań w dobie globalnego kryzysu gospodarczego”. Celem realizowanego badania było uzyskanie opinii mieszkańców Polski na temat ich postaw i zachowań, w szczególności skali przejawów zachowań dekonsumpcyjnych, w czasie obecnego kryzysu gospodarczego. Badanie zostało przeprowadzone wśród mieszkańców Polski. Dobór próby do badania miał charakter losowy, reprezentatywny ze względu na cechy społeczno- demograficzne populacji Polski (płeć, wiek) oraz podział administracyjny kraju na województwa NUTS 2. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą metody CATI z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Na podstawie uzyskanych opinii stwierdzono, że w wyniku obecnego kryzysu gospodarczego ponad 60% mieszkańców Polski martwi się o przyszłą sytuację materialną rodziny oraz jej bezpieczeństwo, co druga osoba ma poczucie, że niczego nie da się zaplanować i bardziej szanuje pracę, którą posiada. Trzech na czterech respondentów stwierdziło, że kryzys dopiero się zaczyna, a prawie 90% z nich, że ceny będą dalej rosły, przy czym najwięcej pesymistycznych stwierdzeń wskazywali mieszkańcy województw warmińsko-mazurskiego, podlaskiego i podkarpackiego, a relatywnie najmniej zachodniopomorskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego i lubuskiego. W porównaniu do sytuacji przed 2020 rokiem, aż u 72% mieszkańców Polski zachowania konsumpcyjne stały się „zdecydowanie” lub „raczej” bardziej racjonalne, a co drugi respondent stwierdził, że zmienił zwyczaje zakupowe, ograniczył poziom konsumpcji osobistej oraz obniżył poziom zaspokajania potrzeb w gospodarstwie domowym. Co ważne, wyniki przeprowadzonych analiz wykazały związek pomiędzy sytuacją gospodarczą regionu/województwa Polski, a opiniami respondentów na temat ich postaw i zmian zachowań związanych z kryzysem. Czynnikami, które w największym stopniu wpłynęły na zachowania konsumentów w kierunku ich większej racjonalizacji były nie tylko wzrost cen oraz kryzys i niepewna sytuacja gospodarcza w kraju i na świecie, lecz również życie w odpowiedzialny, etyczny i zrównoważony sposób, dbanie o środowisko przyrodnicze i otoczenie oraz zmiana stylu życia i niechęć do nadmiaru. Respondenci w wyniku kryzysu ograniczali kupowanie dóbr oraz korzystanie z usług, a w największym stopniu ograniczenia dotyczyły produktów żywnościowych oraz usług kulturalnych i rekreacyjnych. Opinie respondentów uzyskane na podstawie przeprowadzonego badania, dotyczące przejawów zachowań dekonsumpcyjnych w zakresie: podejmowanych decyzji zakupowych, zarządzania gospodarstwem domowym, odpowiedzialnej, etycznej i zielonej konsumpcji, konsumpcji wspólnej i dzielenia się dobrami i usługami, konsumpcji żywności, ograniczania odpadów, a także stylu życia – przedstawiają wizerunek polskiego konsumenta jako osoby racjonalnie podejmującej decyzje zakupowe, odpowiedzialnie zarządzającej gospodarstwem domowym, minimalizującej wytwarzanie odpadów oraz dbającej o środowisko przyrodnicze, własną kondycję psychiczną i fizyczną oraz prowadzącą zdrowy styl życia.

3. dr inż. Elżbieta Pietrzak - Organoidy jelitowe jako narzędzie do analizy interakcji gospodarz-mikrobiom u kur – MINIATURA 7

Streszczenie wystąpienia

Organoidy to miniaturowe, samoorganizujące się trójwymiarowe kultury tkankowe pochodzące z komórek macierzystych, które w odpowiednim środowisku mogą dzielić się i wytwarzać różnego rodzaju komórki jako cześć swojego potomstwa zgodnie z własnymi instrukcjami genetycznymi, tworząc „miniaturowe narządy”. Tego rodzaju kultury in vitro dają możliwość wglądu w skomplikowane procesy organotwórcze, ale również pozwalają na pozaustrojowe badanie wpływu różnych czynników na funkcjonalne tkanki. Technologia oparta na organoidach zwierzęcych otwiera ogromne możliwości badawcze w dziedzinie nauk zootechnicznych i weterynaryjnych. Szczególnie interesujące jest zastosowanie organoidów jelitowych – enteroidów w analizie interakcji żywiciel-mikrobiom. Powszechnie stosowane linie komórkowe jako uproszczony model zwykle pochodzą z nowotworów lub zostały unieśmiertelnione in vitro, przez co nie są odpowiednim narzędziem do wielu bardziej złożonych analiz. Zachodzące w ten sposób zmiany i mutacje mogą wpływać na wzrost oraz metabolizm komórkowy, co związane jest z brakiem powtarzalności wyników przy kolejnych pasażach. Jelito cienkie jest złożoną strukturą, pełniącą między innymi takie funkcje jak: wchłanianie składników odżywczych i wody ze spożywanego pokarmu, bariera fizjologiczna, zapobieganie inwazji bakterii komensalnych i patogennych do światła jelita oraz regulacja układu odpornościowego jelit. Homeostaza jelit i reakcje na czynniki zewnętrzne są koordynowane przez wzajemne oddziaływanie między komórkami nabłonka, komórkami mezenchymalnymi i komórkami układu immunologicznego poprzez kontakt komórka-komórka. Te międzykomórkowe relacje nie mogą być w pełni realizowane w warunkach hodowli w monowarstwie, ze względu na inną dostępność tlenu, składników odżywczych i autokrynnych. Komórki macierzyste i powstające z nich progenitory dla wszystkich typów komórek wyścielających nabłonek jelitowy znajdują się w kryptach jelitowych. Ich izolacja i kultywowanie w białkowym rusztowaniu zwanym matriżelem pozwala na różnicowanie się wszystkich typów komórek jelitowych i uformowanie się w formy sfer, tworząc mikro środowisko jelita, w którym komórki mogą komunikować się między sobą w sposób zbliżony do warunków in vivo. Co ważne enteroidy są podatne na manipulacje, możliwe jest obrazowanie ich na żywo, a także dostępny materiał pozwala na analizę ekspresji genów, sekwencjonowanie czy analizy epigenetyczne. Podczas wystąpienia omówiona zostanie koncepcja wyprowadzenia ex vivo eneteroidów kurzych. Opracowanie metodyki ich hodowli w warunkach in vitro oraz przeprowadzenia ich stymulacji maślanem sodu, o potencjale modulującym mechanizmy epigenetyczne regulujące ekspresję genów.